Trước khi bắt đầu vào nội dung chính của bài viết, mình xin lưu ý với các bạn rằng Blog hocvietcungnga.com của mình thiên về kỹ năng viết lách và xoay quanh công việc, nhiệm vụ của một biên tập viên nhiều hơn là một chuyên viên truyền thông, quảng cáo. Do đó trong bài viết này, mình sẽ chỉ để cập đến góc độ của bài viết PR và bài Marketing. Xin phép không bàn luận quá nhiều về những vấn đề của PR và Marketing nói chung.
Phân biệt bài PR và bài Marketing qua góc độ chia sẻ thông tin
Hiện nay, rất ít người có thể phân biệt rạch ròi giữa hai khái niệm viết bài PR và bài Marketing. Thậm chí những cá nhân đã làm nghề viết rất nhiều năm, cũng tỏ ra lúng túng khi phải phân biệt giữa hai dạng bài này. Bỏ qua tất cả những khái niệm sáo rỗng trong sách vở và khái niệm theo chuẩn “văn phạm” nhan nhản trên internet, tôi chỉ muốn định nghĩa và giúp bạn phân biệt một cách dễ hiểu, đơn giản nhất về sự khác nhau giữa bài viết PR và bài viết Marketing.
PR: Là bài viết “thuyết phục” mang tính khách quan. Nói đơn giản là người khác nói về mình. Tức là dùng góc độ khách quan để phân tích, chia sẻ về những ưu điểm, lợi thế của một mặt hàng, một sản phẩm hoặc một dịch vụ nào đó. Mà trong đó, người viết không phải người tạo ra hoặc cung cấp sản phẩm đó.
Marketing: Là bài viết mang tính chủ quan. Nói đơn giản là tự mình nói về mình. Tức là bạn sẽ giới thiệu, chia sẻ về những ưu việt của chính sản phẩm hoặc dịch vụ mà bạn sản xuất hoặc bạn cung cấp.
Đọc đến đây, chắc hẳn bạn đã đủ khả năng và ghi nhớ được cách để phân biệt bài PR và bài Marketing mà không cần bất cứ tài liệu nào đúng không?
Mục đích của bài PR và bài Marketing hoàn toàn khác biệt
Mục đích của bài PR: Xây dựng, duy trì hình ảnh và mối quan hệ tốt đẹp giữa tổ chức, doanh nghiệp với nhóm người có sức ảnh hưởng đến tổ chức, doanh nghiệp (khách hàng, chính quyền địa phương, nhà đầu tư, báo chí…). Từ đó dựa trên sự tương tác qua lại giữa chủ thể PR và đối tượng được hướng đến để dung hòa lợi ích của cả hai.
Mục đích của bài Marketing: Đối với bài Marketing, chỉ có 1 mục đích duy nhất là gia tăng doanh số cho tổ chức, doanh nghiệp. Lợi ích của khách hàng rất quan trọng, nhưng nó vẫn luôn luôn đứng sau lợi ích của doanh nghiệp.
Bài PR và bài Marketing khác nhau ở “chi phí đăng bài”
Nói về phần này, chắc hẳn nhiều bạn sẽ khá bất ngờ, khi có sự khác biệt ở Việt Nam và thế giới.
Trên thế giới
Để đăng tải bài Marketing: bạn phải trả phí ở các mục quảng cáo, theo đúng chi phí đã được niêm yết công khai của tờ báo, đài truyền hình, website…
Còn để đăng bài PR: bạn hoàn toàn không mất phí. Doanh nghiệp, tổ chức muốn có bài PR sẽ “thuyết phục” phóng viên, biên tập viên viết bài mang tính tích cực về bạn. (Thuyết phục ở đây có nghĩa là bạn chứng minh năng lực của tổ chức, doanh nghiệp của bạn đủ tốt, đủ thu hút, để phóng viên, biên tập viên họ tìm đến bạn để viết bài về bạn”.
Tại Việt Nam
Hiện nay, tại nước ta, người ta đánh đồng PR và Marketing, do đó, thông thường để đăng tải bài PR và bài Marketing, bạn sẽ phải trả phí.
Tuy nhiên, không phải là tất cả, vẫn có rất nhiều bài PR không hề mất phí. Nếu doanh nghiệp đủ tốt, đủ lớn, đủ thu hút, phóng viên cũng sẽ tự tìm đến và viết bài cho họ. Tất nhiên, không hề tính phí của doanh nghiệp. Nhưng đồng nghĩa với nội dung sẽ do phóng viên, biên tập viên, do cơ quan báo chí đó quyết định, doanh nghiệp gần như không thể can thiệp. Do đó, bài viết có thể sẽ không đạt được hiệu quả truyền thông mong muốn.
Tại sao phải phân biệt bài viết PR và bài viết Marketing?
Chắc hẳn có nhiều bạn sẽ đặt ra câu hỏi này. Bởi các bạn chỉ nghĩ đơn thuần, đã là viết ra tiền thì viết bài gì cũng được, miễn là bán được hàng hoặc kiếm được tiền. Tuy nhiên, mọi chuyện không đơn giản như bạn nghĩ. Bởi hiệu quả cũng như tác động của bài PR và bài Marketing hoàn toàn khác nhau. Thậm chí có sự chênh lệch rất rõ rệt. Dù rằng mục đích cuối cùng của bài PR và bài Marketing là như nhau, tức là để bán được nhiều sản phẩm, thu được nguồn lợi về cho doanh nghiệp. Nhưng cách thức và phương tiện truyền tải của hai dạng bài này hoàn toàn khác nhau. Chưa kể đến những tác động của hai dạng bài này đối với người đọc, người xem, người nghe cũng hoàn toàn khác nhau.
Tôi ví dụ đơn giản để các bạn dễ hiểu nhé. Cùng một vấn đề: bạn học giỏi
Dạng bài PR: là bà hàng xóm kể với mọi người rằng bạn học giỏi
Marketing: bạn tự đi kể với mọi người rằng bạn học giỏi
Qua đây chắc hẳn bạn đã hiểu rằng bài PR và bài Marketing, độ tin cậy của bài nào cao hơn đúng không?
Nếu bạn là chủ doanh nghiệp, tổ chức: thì bạn cần phân biệt bài PR và bài Marketing để từ đó đưa ra được định hướng cũng như chiến lược cho bộ phận nội dung. Hay thậm chí chỉ đơn giản là để biết rằng nhân viên của mình đang viết đúng hay sai dạng bài? Bởi tôi đã gặp rất nhiều chủ doanh nghiệp nhỏ, đi lên từ bộ phận kỹ thuật, sản xuất, bị nhân viên “qua mặt”, hoặc agency “qua mặt” chỉ vì không hiểu bản chất của PR và Marketing.
Nếu bạn là người sống bằng nghề viết: Bạn không thể không biết phân biệt 2 dạng bài này. Đừng để khách hàng hoặc leader của bạn nói rằng “Tưởng thế nào?” :))
Kể chuyện vui cho các bạn nghe xả stress chút xíu, tôi có một cô bạn thân làm content Marketing rất giỏi. Tất cả các ấn phẩm Marketing, cô ấy đều có thể viết rất tốt. Những bài quảng cáo trên facebook của bất cứ công ty nào cô ấy làm, đều hoàn toàn là của cô ấy, dù công ty có rất nhiều content khác. Và hầu như ở đâu, cô ấy cũng là leader content. Đối với cô ấy, viết bài Marketing “dễ như ăn cơm”. Thậm chí có lúc cô ấy “than phiền” với tôi rằng “tớ thấy công việc mình đang làm quá nhàm chán, vì mình đạt được thành tựu dễ quá. Các bài viết được giao trong tuần, tớ chỉ viết trong vài tiếng là xong hết lượng việc, nhiều khi viết chẳng cần phải suy nghĩ.”
Thế rồi vì giãn cách xã hội, công ty của cô ấy tạm dừng hoạt động, cô ấy tạm nghỉ ở nhà. Vì rảnh, nên cô ấy nhận viết bài PR cho một bệnh viện quốc tế có tiếng ở Hà Nội (xin phép không nêu tên bệnh viện các bạn nhé!). Kể từ hôm đó, ngày nào cô ấy cũng bị stress vì cảm thấy bế tắc. Bất cứ bài viết nào của cô ấy cũng bị chê lên chê xuống, rằng không độc đáo, không có ý tưởng, rằng sai phong cách ngôn ngữ… Người phụ trách giao bài cho cô ấy kém cô ấy 12 tuổi, nhưng lúc nào cũng “cà khịa” cô ấy với giọng điệu “chị chỉ có thể viết được thế thôi à?”; “chị là leader content mà viết bài PR chán thế này á?”…
Nguyên nhân dẫn đến việc cô bạn thân của tôi gặp phải tình huống trên, chính là vì cô ấy không phân biệt được sự khác biệt giữa bài PR và bài Marketing. Vốn dĩ, từ trước đến nay, cô ấy vẫn nghĩ chúng là một. Và cho đến tận bây giờ, câu chuyện về việc bị coi thường lần đó, vẫn luôn là động lực để cô ấy trau dồi thêm kỹ năng viết của chính mình.
Do đó, lời khuyên của tôi dành cho bạn là hãy nhớ kỹ cách phân biệt bài viết PR và bài Marketing bạn nhé! Còn cách viết bài PR và bài Marketing như thế nào? Cũng như khi nào thì nên sử dụng bài PR, khi nào nên sử dụng bài Marketing? Nga hẹn các bạn trong những bài viết tiếp theo nhé!
Yêu thương thật nhiều!
Thu Nga
Đăng ký Khóa học “Học viết cùng Nga – 90 ngày giúp bạn trở thành Master Content”
Thời gian vừa qua, Nga nhận được rất nhiều tin nhắn, email của các bạn gửi về với mong muốn được đào tạo về kỹ năng viết. Vì khối lượng công việc quá bận rộn, Nga chưa thể sắp xếp thời gian được. Tuy nhiên sau rất nhiều ngày suy nghĩ và cố gắng, Nga đã quyết định sẽ mở lớp đào tạo đầu tiên của mình trong tháng tới.
Khóa học này Nga sẽ trực tiếp đứng lớp cùng với cộng sự của mình. Đây sẽ là một khóa đào tạo tổng hợp các kỹ năng của cả biên tập viên truyền hình, biên kịch và content marketing. Chứ không đơn thuần chỉ là 1 lĩnh vực đơn lẻ như các khóa đào tạo khác trên thị trường. Và điều đặc biệt hơn cả, là Nga cùng với cộng sự của mình sẽ đào tạo những kiến thức, kỹ năng để trở thành Leader chứ không chỉ đào tạo về kỹ năng chuyên môn đơn thuần. Để các bạn có thể hiểu được bản chất của tất cả các dạng kịch bản: kịch bản sitcom, phóng sự, kịch bản phim, content… từ đó bạn có tầm nhìn bao quát và vĩ mô hơn so với hiện tại.
Hiện nay hầu hết các khóa đào tạo biên kịch, content đều chỉ dạy bạn cách viết đơn thuần để bạn trở thành 1 nhân viên, trở thành người đi làm thuê, chứ không hề đào tạo về những kỹ năng quản lý, lập kế hoạch, chiến lược tổng quan để có cơ hội làm Leader hoặc làm chủ. Do đó, khóa học này của Nga sẽ là sự tổng hợp của cả chuyên môn và kỹ năng quản lý.
Nội dung đào tạo:
– Đào tạo về Leader content (đào tạo cách xây dựng chiến lược nội dung, hướng dẫn đánh giá năng lực và phân bổ nhân sự phù hợp để đạt kết quả cao, xây dựng chỉ số KPI để đánh giá chiến lược trước- trong và sau khi thực hiện)
– Đào tạo về cách viết các ấn phẩm truyền hình (kịch bản phóng sự truyền hình, bản tin, talkshow, TVC dạng đơn giản) sao cho hay và hấp dẫn
– Đào tạo về content marketing, những kỹ năng cần có để tạo nên một content marketing thu hút (bài quảng cáo, bài chuẩn SEO, bài PR…)
– Đào tạo về biên kịch (hướng dẫn viết kịch bản tiktok, sitcom và phim ngắn dạng đơn giản)
Trong quá trình học, Nga sẽ tổ chức kết nối với các CEO, CMO hoặc các DOP, Quay phim…để các bạn có cơ hội giao lưu, học hỏi.
Nga vẫn đang trong quá trình gấp rút hoàn thiện giáo trình đào tạo để có thể kịp thời hoàn thiện trong tháng tới. Bạn nào muốn biết chi tiết hơn về khóa học này, vui lòng gửi thư qua Email: hocvietcungnga@gmail.com. hoặc liên hệ với Nga qua Facebook: https://www.facebook.com/hocvietcungnga hoặc Hotline: 0934 497 589
=>>> Xem thêm: Nhiều mẫu kịch bản phóng sự truyền hình TẠI ĐÂY
—————————————————————————
Học viết cùng Nga – để trở thành biên tập viên chuyên nghiệp
Email: hocvietcungnga@gmail.com
Youtube: Học viết cùng Nga
Website: hocvietcungnga.com
No Responses